IACM-Berichten van 18 augustus 2002

Wetenschap — Endocannabinoïden wissen slechte herinneringen uit het geheugen

Onderzoekers aan het Max Planck Instituut voor Psychiatrie in Munchen (D) hebben aangetoond dat het endogene cannabinoïdesysteem een centrale rol speelt in het wissen van slechte herinneringen. Transgene muizen zonder cannabinoïdereceptor (CB1) in de hersenen, en muizen die behandeld waren met een CB1 receptor antagonist vertoonden bij experimenten een sterk verzwakte onderdrukking van angst. De dieren die geconditioneerd waren om een bepaalde muziektoon te associëren met een elektrische schok, vertoonden een angstreactie en bleven ook angstig reageren, zelfs als de toon niet gevolgd werd door een schok. Normale muizen stopten snel met reageren op de toon toen deze niet meer met een schok geassocieerd werd, maar de behandelde muizen hadden veel meer tijd nodig om hun angst te vergeten.

Dr. Beat Lutz en zijn team ontdekten dat de amygdala, een gebied in de hersenen waar herinneringen en angst opgeslagen worden, verzadigd was van endocannabinoïden wanneer de muizen steeds opnieuw de aangeleerde reactie op de schok vergeten waren. Cannabisgebruik zou bij mensen dezelfde werking niet veroorzaken, zei Lutz, omdat het de hersenen in hun geheel beïnvloedt en niet specifiek genoeg kan zijn.

Dr. Pankaj Sah, neuroloog aan de Australische nationale universiteit van Canberra zei in een kommentaar dat de recente ontwikkelingen zouden kunnen verklaren waarom sommige psychiatrische patiënten verlichting vinden bij het gebruik van marihuana. Hij suggereerde dat mensen met bepaalde psychische problemen misschien wel aan zelfmedicatie doen om te proberen hun pijn te verlichten of sommige traumatische ervaringen te vergeten.

(Bron: Marsicano G, et al. The endogenous cannabinoid systhem controls extinction of aversive memories. Nature 2002 Aug 1;418(6897):530-4; Sah P. Neurobiology: Never fear, cannabinoids are here. Nature 2002 Aug 1;418(6897):488-9; Reuters of 31 July 2002; Seattle Times of 1 August 2002; Abstract of Giovanni Marsicano et al. op de 2002 ICRS Bijeenkomst)

Wetenschap — Nieuws van de 2002 bijeenkomst van de ICRS (1)

Hieronder vindt u enkele onderzoeksresultaten die voorgesteld werden op het 12e jaarlijkse symposium over cannabinoïden van de International Cannabinoïd research Society (ICRS) van 10 tot 14 juli in Californië (VS). (Zie ook de volgende IACM-Berichten).

(1) De werking van cannabinoïden op autoimmune ziekten van het centraal zenuwstelsel werd onderzocht in diermodellen. Autoimmune ziekten van hersenen, van het ruggemerg (EAE) en van de ogen (EAU) werden geïnduceerd bij normale muizen en bij transgene muizen zonder CB1 receptoren. De ziekte vorderde veel sneller bij transgene muizen dan bij normale muizen. Extern toegediende cannabinoïden (THC en WIN 55,212-2) produceerden in belangrijke mate een bescherming van de retina bij EAU. Dat wijst erop dat cannabinoïden een zekere zenuwbeschermende werking kunnen hebben bij multiple sclerose (Uittreksel van Gareth Pryce et al.).

(2) De mogelijke rol van endocannabinoïden bij het afremmen van de ontwikkeling van dikkedarmkanker werd onderzocht in gezond en aangetast weefsel dat door biopsie bij mensen verkregen werd. Zowel gezond als besmet weefsel van de dikkedarm vertoonden CB1 en CB2 receptoren. De anandamide- en 2-AG-concentraties in het aangetaste weefsel was ongeveer tweemaal zo hoog als in het gezonde weefsel. Bovendien remde anandamide de dosisgebonden ontwikkeling van de kankercellen af die geblokkeerd was door een CB1 receptor antagonist (Uittreksel van Vinzenzo di Marzo et al.)

(3) De niet psychotrope fytocannabinoïde cannabidiol (CBD) verminderde ontstekingen en hyperalgesie (verhoogde pijngevoeligheid) bij een ratmodel van acute ontsteking. Bovendien vertoonden de dieren die CBD toegediend gekregen hadden, lagere biochemische parameters van ontsteking, een lager peil van prostaglaudius E2 (PGE2) in het bloed, een lagere activiteit van cyclooxagenase (COX) in de ontstoken poot, en een geringere concentratie van stikstofoxide en van vrije radikalen in de poot. (Uittreksel van Barbara Costa et al.)

(4) Dagelijks gelijktijdige toediening van lage doses THC en morfine verhinderde de ontwikkeling van tolerantie ten opzichte van morfine zoals die vastgesteld werd bij dagelijkse hoge doses morfine, maar had bij muizen dezelfde pijnstillende werking. (Uittreksel van Diana C. Cichewicz en Sandra P. Welch)

(5) Bij glaucoma kan celdood in de retina zich voordoen ten gevolge van de giftigheid van de verhoogde produktie van de neurotransmitter NMDA. De werking van cannabinoïden (CB1 agonists) op met NMDA geïnduceerde retina zenuwceldood werd onderzocht bij muizen. Ogen die behandeld waren met zowel de cannabinoïde als met NMDA behielden tweemaal zoveel zenuwcellen in de retina, als ogen die enkel met NMDA behandeld waren, wat duidt op een beschermende werking van cannabinoïden. (Uittreksel van G. Ayoub et al.)

(Bronnen: Overzicht van de 2002 ICRS Bijeenkomst. Het 182 pagina's tellende rapport met alle uittreksels is beschikbaar voor download op www.cannabinoidsociety.org)

Kort nieuws

Wetenschap — THC verstuiver

Aan muizen werd THC toegediend via een aerosol voorzien van een dosismeter (MDI) om de fysiochemische en farmacologische eigenschappen te onderzoeken. De testresultaten tonen aan dat verdere ontwikkeling van een THC-verstuiver met regelbare dosering zal leiden tot een bruikbaar toedieningsapparaat voor therapeutisch gebruik van cannabinoïden (Bron: Wilson DM, et al. Drug Alcohol Depend 2002 Aug 1;67(3):259-67)

Wetenschap — THC verstuiver

Aan muizen werd THC toegediend via een aerosol voorzien van een dosismeter (MDI) om de fysiochemische en farmacologische eigenschappen te onderzoeken. De testresultaten tonen aan dat verdere ontwikkeling van een THC-verstuiver met regelbare dosering zal leiden tot een bruikbaar toedieningsapparaat voor therapeutisch gebruik van cannabinoïden (Bron: Wilson DM, et al. Drug Alcohol Depend 2002 Aug 1;67(3):259-67)

Een gratis nummer van The Journal of Cannabis Therapeutics en een nieuw Journal of Industrial Hemp is verkrijgbaar bij: Sample Copy Dept

The Haworth Press, Inc.

10 Alice Street

Binghamton, NY 13904

USA

VS — Persconferentie in het Capitol

Op 24 juli sloten de leden van het Huis van Afgevaardigden Barney Frank (demokraat), Ron Paul (republikein), Dana Rohrabacher (republikein) en Janice Schakowski (demokraat), zich aan bij de voormalige raadgever van Ronald Reagan, Lyn Nofziger en verscheidene patiënten op een persconferentie in Capitol Hill te Washington om het Congress op te roepen de staten toe te laten medisch gebruik van cannabis toe te staan. Het voorstel heeft weinig kans om dit jaar door het Congress te geraken. (Bron: AP van 24 juli 2002)

VS — San Francisco

Gefrustreerd door de vastbeslotenheid van de federale overheid om de medische marihuanaclubs te sluiten, overweegt de stad San Francisco zelf cannabis te kweken. Een wetsvoorstel wordt ter stemming voorgelegd in november en omvat een onderzoek naar de mogelijkheid om marihuana te kweken op stadseigendom en deze aan zieken te verdelen. (Bronnen: Associated Press van 23 juli 2002, New York Times van 24 juli 2002)

Wetenschap — Longfuncties

De werking van cannabis en tabak op de longfunctie werd nagegaan bij 900 jonge volwassen uit Nieuw Zeeland die onderzocht werden op 18-, 21- en 26-jarige leeftijd. Het effect van cumulatief cannabisgebruik op de verhouding tussen geforceerd uitademingsvolume per seconde (FEV1) en de vitale capaciteit van de longen was van zeer weinig belang (P<0.09), terwijl het roken van sigaretten (P<0.05), leeftijd (P<0.001) en gewicht (P<0.001) belangrijk waren voor de beoordeling van de longfuncties. (Bron: Taylor DR, et al. Addiction 2002 Aug;97(8):1055-61)

Wetenschap — Apoptosis I

Ceramide werd gebruikt om apoptosis (geprogrammeerde celdood) te induceren in astrocytes (bepaalde hersencellen die geen zenuwcellen zijn). Aangetoond werd dat cannabinoïden de astrocytes van door ceramide geïnduceerde apoptosis behoedden in een dosis- en tijdsafhankelijke verhouding. (Bron: Taylor DR, et al. J Biol Che 2002 Jul 19)

Wetenschap — Apoptosis II

Experimenten met cellenculturen en muizen toonden aan dat de immuniteitsonderdrukkende werking van THC deels zou veroorzaakt kunnen zijn door het induceren van apoptosis in immuuncellen. (Bron: McKallip RJ, et al. J Pharmacol Exp Ther 2002 Aug;302(2):451-65)

Canada — Asielzoekers uit de VS

Cannabisrokende politiek asielzoekers uit de Verenigde Staten maken weinig kans om het vluchtelingenstatuut te bekomen in Canada, zeiden immigratiedeskundigen op 23 juli. Minstens drie Amerikanen (Steve Kubby, Ken Hayes en Renée Boje) wonen in Canada en argumenteren dat zij in hun thuisland vervolgd worden wegens hun pogingen om marihuana te kweken en te gebruiken voor medische doeleinden. (Bron: Globe and Mail van 24 juli 2002)

Wetenschap — Dexanabinol

Op 24 juli kreeg Pharmos Corporation de goedkeuring van het Israëlische ministerie van volksgezondheid om klinisch onderzoek te beginnen met dexanabinol als een preventieve stof tegen de lichte cognitieve verzwakking die kan optreden na een hartoperatie. Dexanabinol is een niet psychotropisch THC-derivaat. De cognitieve verzwakking na een hartoperatie werd niet aanzien als een belangrijk probleem tot twee jaar geleden een onderzoek uitwees dat de verzwakking, veroorzaakt door een hersenbloeding na de operatie, zich op lange termijn manifesteert. (Bron: Jerusalem Post van 25 juli 2002)